Dominique Van Malder ken je als de vaste columnist van INFUUS, als acteur in menig Vlaamse series, of als patiënt Dompi in het recente en gelijknamige programma. Daarin besluit hij zijn gekende en gezette kostuum in te wisselen voor eentje met een pak minder kilo’s aan. Dominique neemt de kijker mee in zijn zorgtraject voor en na een gastric bypass.
Dag Dominique, waarom heb je besloten een gastric bypass te laten uitvoeren?
Dominique: “Dat is een beslissing van lange adem geweest. Ik ben absoluut niet de persoon die over een nacht ijs gaat. Ik ben ten rade gegaan bij verschillende artsen, bij lotgenoten, en bij familie en vrienden. Er is veel gewikt, gewogen en besproken. Uiteindelijk ben ik er weliswaar voor gegaan.
Ik besefte dat mijn lichaam echt om verandering schreeuwde. Al van kindsbeen af heb ik overgewicht en ben ik een patiënt. Ook sliep ik al enkele jaren met een slaapmasker wegens slaapapneu, nam ik medicatie voor een te hoge bloeddruk en ben ik reumapatiënt. Per slot van rekening kwam daar tijdens het traject naar mijn ingreep ook nog eens diabetes type 2 bij. Dat was voor mij de diagnose te veel. Ik ben onmiddellijk gestopt met toegevoegde suikers en ben veel harder op mijn eten beginnen letten.
Ik wist dat ik op eigen houtje 20 tot 25 kilo kon vermageren, maar daarna stabiel blijven, dat is al heel mijn leven een gevecht dat gevoerd wordt om iedere honderd gram. Ik ken mezelf maar al te goed: voor radicale en blijvende verandering op lange termijn, had ik een extra duwtje in de rug nodig. Om al die redenen heb ik gekozen voor een gastric bypass.”
Hoe kijk je er vandaag op terug?
Dominique: “Ik ben ontzettend goed begeleid in het UZ Gent, een topziekenhuis. Hoewel de ingreep een routineklus blijkt te zijn, had ik er toch veel schrik voor. Hoe groot is de kans dat je er iets aan overhoudt? Zeer klein, maar het moet je maar overkomen… Ik was blij toen de operatie achter de rug was en alles goed verlopen bleek te zijn. De eerste maand na de ingreep was uiteraard zwaar. Het is aanpassen: je kan niet veel eten en bent ook fysiek zwak. Daarna is het alleen maar beter gegaan. Vandaag zijn we een jaar na de operatie, en ik ben nog steeds heel tevreden met de beslissing.”
Ervaar je nog fysieke klachten?
Dominique: Nee, niets meer! Ik zou het woordje ‘patiënt’ zelfs durven schrappen. Mijn apneumasker ligt opgeborgen en sinds kort ben ik ook gestopt met mijn reuma-medicatie – het is afwachten wat dat geeft. Ook de medicatie voor een te hoge bloeddruk hoef ik niet meer te nemen. Mijn gewicht is nog steeds lichtjes aan het dalen, en voor het eerst sinds de jaren ’80 ben ik onder de 80 kilo gedoken. Het zal weldra stabiliseren. Toch ben ik er niet obsessief met bezig. Eén keer per maand word ik gewogen, maar ik voel vooral aan mijn kleding dat ik nog gewicht verlies.
Ik ben nu vooral bezig met gezond leven. Ik eet suiker- en vetarm en ben voor 95 procent van de tijd vegetariër. Ik kan gerust vlees eten zoals kip – mijn maag verdraagt dat – maar ik heb ontdekt dat de vegetarische alternatieven me evenzeer bekoren, dus dat is prima zo. Eigenlijk heb ik sinds het programma geen dumping meer gehad (Een ‘dumping’ wijst op klachten die ontstaan na een te snelle maagontlediging, een typisch neveneffect van een gastric bypass. De symptomen zijn een opgeblazen gevoel, diarree, misselijkheid, hoofdpijn, buikpijn, krampen, een daling van de bloeddruk… nvdr).
Het gaat eigenlijk super met me, maar ik merk wel dat mijn lijf brozer is geworden. Zo zit ik momenteel met een peesontsteking nadat ik iets te veel sportte. Mijn lijf moet nog wat aan kracht terugwinnen. Hoe dan ook, het is heerlijk om te kunnen voetballen zonder meteen naar adem te happen. Ook zorgeloos kunnen basketten met mijn zoon is fijn. Mijn omgeving merkt het verschil op: ik ga letterlijk en figuurlijk lichter door het leven.”
Word je nog medisch opgevolgd?
Dominique: “Ja, ik heb nog regelmatig een afspraak bij de chirurg en bij de diëtist. Daarnaast ga ik ook naar een psycholoog voor mijn ‘mentale hygiëne’. Ik had dat een tiental jaar eerder al eens gedaan en heb dat weer opgepikt toen ik overwoog om de gastric bypass te laten uitvoeren. Ik besef vandaag veel beter dat mijn overgewicht ook een mentale lading had. We moeten daar niet moeilijk over doen: het zit voor een deel in het koppeke. Pas nu kan ik met terugwerkende kracht denken: eigenlijk had ik een eetverslaving. Ik zocht troost in voeding.”
Waar ga je nu naartoe met die emoties?
Dominique: “Ik vlucht misschien nog steeds in eten, maar wel in mindere mate. Ik ben me er meer bewust van en zoek sneller andere uitlaatkleppen op. Het is ook iets dat erg in onze cultuur ingebakken zit. Iets te vieren? Een flesje wijn open. Vrijdagavond? Een pakje friet. Slechte dag? Eet wat chocolade. Ik ging onlangs naar een festival en dan is het heel moeilijk om een gezond alternatief te vinden. Die bestaan, maar ze worden nauwelijks aangereikt. Ook in de stad is dat zo: fiets maar eens na 20 uur rond. Je ziet overal aanlokkelijke lichtjes van pizza- en pitazaken. Dat is jammer. Ik neem nu altijd en overal eigen alternatieven mee, zoals noten, fruit, suikerarme koekjes… Zo ben ik gewapend wanneer er weinig gezonde mogelijkheden zijn.”
Denk je nu: had ik maar vroeger voor een gastric bypass gekozen?
Dominique: “Mijn lichaam had er vroeger deugd van gehad, dat is zo, maar ik heb tijd nodig gehad om tot dat punt te komen. Als je niet voor de volle honderd procent achter de ingreep staat, gaat het volgens mij ook niet werken op lange termijn. Ik denk dat je mentaal helemaal klaar moet zijn voor een gastric bypass, want je leven verandert erna. Dat traject is natuurlijk voor iedereen helemaal anders.
Ik ontvang sinds de uitzending reacties vanuit alle hoeken: mensen die twijfelen om een gastric bypass te laten doen, mensen die nu eindelijk moed hebben gevonden om het onderwerp te bespreken met hun partner, mensen met een eetstoornis… Veel mensen bedanken me om het onderwerp uit de taboesfeer te halen, want er hangt nog veel schaamte rond. In Vlaanderen vinden we het moeilijk om hulp in te schakelen.”
Is je definitie van ‘gezondheid’ veranderd?
Dominique: “Stiekem weet iedereen wat gezond is en wat niet, maar een mens hangt aan elkaar van excuses. Mijn levensstijl is drastisch veranderd. Ik maak nu bewust tijd om te sporten. Daardoor ben ik fitter en heb ik meer energie over om na mijn werk – ik ben een workaholic – nog te sporten. Gezond zijn is oorzaak en gevolg, dat is me meer dan ooit duidelijk. Het ene zet het andere in gang.
Ik ben anderhalf jaar bezig geweest met het maken van Patiënt Dompi. In die tijd stel je jezelf veel vragen. Kijk, ik kom uit een gezin dat het niet breed had. Een wortel kost niet veel, maar het verschil tussen een stukje zalm of een pak curryworsten is groot. Het is ook niet toevallig dat mensen met minder centen vaker te maken hebben met zwaarlijvigheid. Ook dat hangt samen. We moeten daar als samenleving naar durven kijken, want het is een soort vicieuze cirkel. Ik denk dat gezonde voeding betaalbaarder maken voor iedereen een investering is die de maatschappij ten goede komt, want de ziekenhuiskosten die je daarmee kan uitsparen… Wat betreft preventie zit er nog veel vet op de soep, maar dat is misschien voor een ander programma (lacht).”
LEES MEER OP INFUUS.BE
