Meer verantwoordelijkheid bij verpleegkundigen leggen, kan de druk van de ketel halen op andere plaatsen in de zorg. Die mooie theorie zetten ze in het Wijkgezondheidscentrum Daenshuis in Aalst alvast om in de praktijk. Daar nemen verpleegkundigen Emma Willems, Maaike Kestens en Melien Balthasar sinds het najaar een deel van de consultaties voor hun rekening. Zo zijn de wachttijden korter, wordt iedere patiënt tijdig geholpen, en worden de huisartsen minder belast.
Dag Emma, Maaike en Melien. Hoe zien jullie dagen eruit?
Maaike: “Tot vorig jaar deden we hier de bloedafnames en namen we ook bijvoorbeeld cryotherapie, voor het verwijderen van wratjes, voor onze rekening. Maar sinds oktober 2023 hebben we in samenwerking met de artsen ook luchtwegconsulaties, diabetesopvolging en reisconsultaties overgenomen. We doen zowel consultaties als huisbezoeken. Dat betekent dat een van de drie op ronde gaat en de twee anderen hier in het centrum blijven.”
Vinden jullie die nieuwe taken leuk?
Emma: “De verantwoordelijkheid die we nu hebben is echt de laatste maanden gegroeid omdat het aantal huisartsen met de helft afnam. We gingen van zes naar drie huisartsen, maar het patiëntenaantal is onveranderd gebleven. Maar de nieuwe verantwoordelijkheden zorgen voor meer variatie en geven meer uitdaging. Geen elke dag is hetzelfde.”
Melien: “Wat we nu doen, is niet wat ik verwacht had toen ik solliciteerde. In het begin was dat spannend, maar dat is snel gaan liggen. Het loopt vlot en we doen het graag.”
Welke extra competenties heb je als verpleegkundige nodig om consultaties te kunnen uitvoeren?
Emma: “Voor we gestart zijn met de consultaties, zaten we één op één samen met de artsen om een protocol op te stellen en sommige handelingen, zoals bijvoorbeeld het NKO-onderzoek en de reisconsultaties voor verschillende landen, te oefenen. We werden hier nauw in begeleid. En tot op vandaag krijgen we nog steeds feedback. Er wordt dus nog gewerkt aan verbetering. Het is echt iets dat moet groeien.”
Melien: “We zijn inderdaad goed voorbereid en worden nog steeds goed opgevolgd door de artsen. Zo is er altijd een arts aanwezig als supervisor. Die kunnen we altijd bereiken bij twijfel. In het begin deden we daar vaker een beroep op, maar ondertussen leren we bij, en werken we zelfstandiger. Het is niet makkelijk, want wat we nu doen, hebben we in de opleiding niet gezien, maar als je goed ondersteund wordt, de nodige protocollen krijgt en samen kan werken, dan lukt dat.”
Hoe waren de reacties van patiënten?
Maaike: “In het begin waren ze wat wantrouwend, omdat ze plots bij een verpleegkundige terechtkwamen. Soms eisten ze zelfs om een arts te zien. Dat was niet eenvoudig om mee om te gaan. Maar ondertussen zijn ze het gewend, en valt het goed mee.”
Emma: “We leggen uit dat we goed opgeleid zijn en in samenwerking met de artsen werken. Dan begrijpen ze het wel. Maar bij verandering is er altijd weerstand, dat is normaal. Nu weet iedereen wel dat ze met luchtwegklachten bij een verpleegkundige terecht zullen komen.”
Melien: “We hebben met het onthaal ook een triagesysteem uitgewerkt waardoor complexere zaken of bijvoorbeeld patiënten onder de 6 jaar of boven de 65 altijd bij een arts terechtkomen.”
Is er al een wettelijk kader voor verpleegkundige consultaties?
Melien: “Daar waren we in het begin bang voor, dat we die verantwoordelijkheid eigenlijk niet mochten opnemen. Maar we hebben duidelijke protocols opgesteld, en aan de hand daarvan mogen we de consultaties probleemloos uitvoeren. Al staat de wet op juridisch vlak inderdaad nog niet op punt. Het is jammer dat er ook nu in het wetsontwerp vooral gesproken wordt over consultaties voor verpleegkundig specialisten. Wij doen het nu toch al een tijdje en dat loopt goed, denk toch wat verder.”
Emma: “Zoals gezegd is er dus altijd een arts aanwezig. Hij kan mee controleren. We doen het dus niet helemaal alleen.”
Melien: “We zijn trouwens niet de enige verpleegkundigen die consultaties doen. Ook in andere praktijken en ziekenhuizen gebeurt het elke dag, maar de wet is inderdaad niet mee. Toch werpt deze aanpak wel zijn vruchten af voor de artsen, omdat zij zich met meer complexe pathologieën kunnen bezighouden. Het zou fijn zijn als de wet zich aanpast aan de praktijk.”
LEES MEER OP INFUUS:
- Dokters van de Wereld lanceert ‘solidaire zeep’ voor mensen in nood
- Maarten en Helder Vanneste, vader en dochter samen aan het werk in WZC Het Heiveld
- “De zorgsector mag best wat stoer en stout zijn”
- Neos vzw lanceert ‘pil tegen eenzaamheid’
- MoMu en WZC Immaculata lanceren tactiel traject voor personen met dementie
